معرفی ورزش و بازی وزنه برداری

تاریخچه بازی وزنه برداری

برای تشریح تاریخ وزنه برداری بهتر است از آنجایی شروع کنیم که انسان های اولیه برای محافظت از خود درب غارها را با سنگ‌های بزرگ پوشش می‌دادند؛ همچنین مصری‌ها برای ساختن مجسمه‌های عظیم فراعنه و اهرام ثلاثه، مردان قوی را در کنار نیل گرد آوردند و آنها را به ساختن مجسمه‌های سنگی واداشتند. ازاین‌رو کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد ورزش وزنه برداری و وزنه پرانی به همراه دومیدانی و ژیمناستیک در یونان باستان تمرین می‌شده است. همچنین بازی وزنه برداری و وزنه پرانی جزئی از بازی‌های تیلی تیان ایرلندی‌ها در 4000 سال قبل بوده است.

آداب ورزش وزنه برداری

بلندکردن وزنه‌های مختلف توسط ورزشکار در شکلی مدرن که باقدرت، سرعت، تکنیک، تعادل و هماهنگی همراه است این ورزش را پدید آورده است.

حرکات ورزش وزنه برداری

حرکت یک ضرب:

در حرکت یک‌ضرب وزنه‌ها با یک حرکت از زمین تا بالای سر انتقال داده می‌شود.

حرکت دو ضرب:

در حرکت دوضرب ورزشکار باید وزنه را از زمین تا روی سینه بیاورد و پس از آن از روی سینه تا بالای سر ببرد.

تجهیزات ضروری وزنه برداری:

صفحه هالتر: صفحه هالتر به صفحه‌های مدور در وزن‌های مختلف گفته می‌شود که به شکل دیسک در دو انتهای میله هالتر بسته می‌شود. شمار این وزنه‌ها متناسب با وزنی است که وزنه‌بردار می‌تواند بلند کند.

وزن صفحات فلزی: وزنه قرمز 25 کیلوگرم، زرد 15 کیلوگرم، آبی 20 کیلوگرم، سبز 10 کیلوگرم، سیاه 5/2 کیلوگرم و قفل‌های دو طرف میله به‌عنوان وزنه 5 کیلوگرمی حساب می‌شود.

میله هالتر: میله هالتر 60 تا 90 سانتیمتر طول دارد و نگه دارنده صفحه هالتر است.

تخته هالتر: سکویی چوبین، مربع‌شکل و کم‌ارتفاع است به ابعاد 4 متر که وزنه برداری روی آن انجام می‌گیرد.

وسایل لازم ورزش وزنه برداری:

لباس

لباس وزنه برداری با مایوی زیر آن به‌صورت سر هم است و برخی اوقات ورزشکاران باید یک پیراهن آستین‌کوتاه و بدون یقه در زیر این لباس بپوشند.

کفش

کف کفش مخصوص این ورزش کمی ارتفاع دارد؛ این‌گونه به تعادل وزنه‌بردار هنگام بلندکردن وزنه کمک می‌کند.

مچ‌بند

پهنای مچ‌بندها نباید از 10 سانتی‌متر بیشتر باشد؛ در غیر این صورت مچ ورزشکار آسیب جدی می‌بیند.

کمربند

برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی مهره‌های کمر، وزنه‌برداران هنگام بلندکردن وزنه از کمربند استفاده می‌کنند. پهنای کمربند نباید بیشتر از 12 سانتی‌متر باشد.

قوانین بازی وزنه برداری

• • هر ورزشکار در هر حرکت 3 نوبت اجازه وزنه زدن دارد.
  • زمان برای هر نوبت، 1 دقیقه می‌باشد. زمان از لحظه‌ای که صفحه گذار از روی تخته خارج می‌شود شروع می‌شود.
  • اگر یک ورزشکار بخواهد دو حرکت متوالی انجام دهد برای بار دوم 2 دقیقه وقت دارد.
  • 3 چراغ سفید یا دو چراغ سفید و یک چراغ‌قرمز یعنی حرکت صحیح است و 3 چراغ‌قرمز یا 2 چراغ‌قرمز و یک چراغ سفید یعنی حرکت خطا می‌باشد.
  • اگر هنگام بالابردن هالتر دست وزنه‌بردار خم شود و دومرتبه صاف شود خطا محسوب می‌شود.
  • وقتی وزنه‌بردار موفق شد هالتر را بالای سر ببرد، باید آن را سر جای خود نگه دارد.
  • اگر وزنه‌بردار توانست هالتر را در بالای سرخود ثابت نگه دارد باید یک‌لحظه کوتاه مکث کند و وقتی داوران اجازه دادند آن را پایین بیاورد، در غیر این صورت پایین آوردن هالتر بدون فرمان داوران خطاست.
  • داور وسط اگر تشخیص دهد حرکت کامل انجام شده، توسط زنگ به ورزشکار اعلام می‌کند تا وزنه را به پایین بیندازد. با صدای زنگ، باید وزنه به طور صحیح به زمین انداخته شود.
  • وزنه‌بردار اگر هالتر را از تخته بیرون بیندازد خطاست. حتی اگر وزنه را به‌خوبی مهار کند.
  • انداختن وزنه از پشت سر به پایین خطا است.

داوری مسابقات بازی وزنه برداری

در مسابقات 9 داور بر مسابقه نظارت دارند؛ از این تعداد 3 نفر داور و 3 نفر نظار بر کار داوران هستند. همچنین یک داور مسئول زمان به‌اصطلاح وقت‌نگهدار، یک داور مسئول کنترل فنی و یک نفر نیز منشی مسابقه است.

هرگاه ورزشکار وزنه‌ای را بالای سر ببرد، سه داور سه چراغ روشن خواهند کرد. اگر حرکت مورد قبول باشد، سه چراغ سفید، و اگر مردود باشد، سه چراغ‌قرمز روشن خواهد شد. درصورتی‌که دو چراغ سفید و یک چراغ‌قرمز روشن شود، حرکت مورد قبول است؛ ولی اگر یک چراغ سفید و دو چراغ‌قرمز روشن شود، حرکت مورد قبول داروان نیست.

محدودیت‌ها در ورزش وزنه برداری

این رشته ورزشی از نظر سنی، جنسی و... محدودیت‌های را شامل می‌شود که در ادامه به‌صورت مختصر به آن اشاره می‌کنیم.

• • محدودیت سنی

این ورزش برای کودکان ممنوع است، زیرا به عضلات و استخوان‌های آنها آسیب می‌زند.

• • از نظر جنسی

این ورزش برای بانوان یک ورزش تقریباً سنگین محسوب می‌شود، اما با این حساب در شاخه ویت لیففتینگ زنان، بانوان زیادی همچون یکتا جمالی در این عرصه مدال‌آوری کرده‌اند.

مسابقات وزنه برداری قهرمانی آسیا

در مسابقات قهرمانی آسیا علی داودی و محسن دادرس نمایندگان ایران بودند که در پایان به ترتیب به مدال نقره و برنز دریافت کرده‌اند.

مسابقات جهانی وزنه برداری کلمبیا

مسابقات قهرمانی جهان در سال ۲۰۲۲ در بوگوتا کلمبیا برگزار شد. از ایران هفت نفر در بخش مردان و چهار نفر در بخش زنان برای رسیدن به مدال طلا در آن شرکت کردند.

در بخش مردان، رضا دهدار مدال طلا یک‌ضرب و نقره مجموع دسته ۱۰۲ کیلوگرم گرفت و کیانوش رستمی و مهدی کرمی نیز هرکدام مدال نقره یک‌ضرب دسته‌های ۸۹ و ۱۰۹ کیلوگرم را کسب کردند.

قهرمانان ورزش وزنه برداری ایران

ورزشکاران زیر تعدادی از رکوردداران ورزش وزنه برداری جهان هستند که توانسته‌اند در سطح مسابقات و بازی وزنه برداری المپیک پرچم کشور را به اهتزاز دربیاورند:

• • جعفر سلماسی مدال برنز 1948 لندن
  • محمود نامجو مدال نقره 1952 فنلاند، مدال برنز 1956 ملبورن
  • علی میرزایی مدال برنز 1952 فنلاند
  • اسماعیل علم خواه مدال برنز 1960 رم
  • محمد نصیری مدال طلای 1968 مکزیکوسیتی، مدال نقره 1972 مونیخ، مدال برنز 1976 مونترال
  • پرویز جلایر مدال نقره 1968 مکزیکوسیتی
  • حسین توکلی مدال طلای 2000 سیدنی
  • حسین رضازاده مدال طلای 2000 سیدنی، مدال طلای 2004 آتن
  • کیانوش رستمی مدال برنز 2012 لندن
  • نواب نصیر شلال مدال نقره 2012 لندن
  • سجاد انوشیروانی مدال نقره 2012 لندن
  • بهداد سلیمی مدال طلای 2012 لندن

«برای شناخت دیگر رشته های ورزشی کلیک کنید: انواع ورزش‌ها»