شیرجه

تاریخچه‌ی شیرجه

شیرجه از زمان‌های قدیم در سراسر جهان سرگرمی محبوبی بوده است و اولین مسابقات شیرجه مدرن در انگلستان در دهه 1880 برگزار شد؛ منشا دقیق این ورزش نامشخص است اما احتمالاً از عمل شیرجه در شروع مسابقات شنا گرفته شده است.

اولین مراحل غواصی در برکه‌های هایگیت در ارتفاع 4.6 متری برپا شد و اولین رویداد قهرمانی جهان، توسط انجمن نجات جان سلطنتی در سال 1895 برگزار شد، این رویداد شامل شیرجه ایستاده، دویدن و شیرجه از ارتفاع 4.6 یا 9.1 متر بود.

شیرجه ساده برای اولین بار در مسابقات المپیک 1904 معرفی شد و المپیک 1908 در لندن " شیرجه فانتزی" را اضافه کرد. زنان نیز برای اولین بار در مسابقات شیرجه المپیک 1912 در استکهلم حضور یافتند، سرانجام در المپیک 1928، شیرجه ساده و فانتزی در یک رویداد ادغام شدند.

لباس، آداب و قوانین رشته ی ورزشی شیرجه

در قانون آمده است که لباس شنای مردانه باید ناحیه ناف تا زانو و لباس شنای زنانه حداکثر از شانه تا زانو را  پوشش دهد.

تخته ها، سکوهای پرش و تمامی تجهیزات شیرجه بایستی بر اساس قوانين و مقررات فدراسيون بين الملي شنا (فينا) بوده و نود روز قبل از مسابقات توسط یکی از نمایندگان فینا و یکی از اعضای کمیته فنی شیرجه تایید گردد.

مسابقات شیرجه روی سکوی 10 متر و تخته 1 و 3 متر انجام می‌شود. در این مسابقات، هفت داور مسابقات انفرادی و 11 داور مسابقات شیرجه‌های هماهنگ را قضاوت می‌کنند که از این 11 داور، 5 داور به هماهنگی 2 شیرجه رونده نمره خواهند داد.

سرداور به قضاوت یک شیرجه رونده و سه داور دیگر شیرجه رونده دوم را قضاوت خواهند کرد.

در مسابقات مقدماتی، تعیین نوبت شیرجه روندگان به‌وسیله قرعه کشی انجام می‌شود و در مسابقات نیمه نهایی (semi-finals) نیز شیرجه روندگان به همان ترتیب مقدماتی شیرجه خواهند رفت.

زمانی که یک شیرجه رونده قبل از اینکه به انتهای تخته سکو برسد بایستد و سپس حرکت کند سرداور از نمره هر کدام از داوران سه نمره کم می‌کند.

تمام شیرجه های روی آب که از تخته فنری اجرا می‌شوند باید با دورخیز انجام شوند.

در مجموع رشته شیرجه 10 مدال (زنان و مردان) در مسابقات قهرمانی جهان و 8 مدال در مسابقات المپیک دارد.

در مسابقات شیرجه تمامی پرش‌ها از قبل مشخص شده و برای هر پرش عددی بعنوان درجه سختی در نظر گرفته می‌شود که این عدد بر مبنای سختی پرش حساب شده و بین 1.5 تا 3.5 است.

هر شیرجه‌رو قبل از شروع مسابقات پرش‌های خود را به کمیته برگزاری اعلام می‌کند و در هنگام مسابقه حق اجرای پرش دیگری را ندارد.

6 خانواده پرش به ترتیب

1. گروه حركت از جلو (FRONT)
2. گروه حركات پشت (Back)
3. گروه حركات گينر و فرنگي (REVE RSE)
4. گروه حركات از تو (INWARD)
5.  گروه حركات پيچ (TWISTIMG)
6. گروه حركات بالانس (ARM STAND)

هر شیرجه‌رو باید در هر مرحله از مسابقات پرش‌هایی از خانواده‌های مختلف را اجرا کند.

بهترین پرش، پرشی است که با سرعت انجام شده و شیرجه‌رو تمام قواعد ژیمناستیکی (زوایای دست‌ها و پاها با بدن) را رعایت کند و بطور حتم با زاویه 90 درجه و بصورت کاملا عمود در آب فرو رود.

انواع شیرجه

به  طور كلي مسابقات شيرجه در چهار رشته برگزار مي‌شود.

1. مسابقه از تخته يك متر (spring board 1M)
2. مسابقه از تخته سه متر (spring board 3M)
3. مسابقه سكوها پنج، هفت و نيم و ده متر (platform 5 M, 7/5M, 10M)
4.  مسابقه شيرجه هماهنگ (syrichronized Diring) كه به صورت هماهنگ دو نفره از تخته سه متری و يا سكوي ده متری انجام مي‌دهند.

رتبه بندی ورزشکاران

طبق رنکینگ سایت فینا، در سه متر انفرادی بانوان: اینگه یانسن از هلند اول

در ده متر انفرادی بانوان: جودوین دی ماریا از ایتالیا

در سه متر انفرادی آقایان: لورنزو مارسگلیا از ایتالیا

و در ده متر انفرادی آقایان: سوزا فیلهو از برزیل اول هستند

ویژگی ورزشکاران

ورزشکاران رشته شیرجه، چه از ارتفاع بلند شیرجه روند و چه از ارتفاع کوتاه جزء شجاع ترین و هنرمندترین ورزشکاران به حساب می‌آیند و هماهنگی عصب و عضله زیادی را نیاز دارند؛ علاوه بر آن باید مهارت‌های ژیمناستیک را به خوبی فرا گیرند تا بتوانند حرکات نمایشی را در هوا بدون نقص اجرا کنند که همین مهارت‌های ژیمناستیک نیاز به قدرت، انعطاف پذیری و سرعت بسیار زیادی دارد.

قهرمانان شیرجه

کشور چین قهرمان بلامنازع مسابقات شیرجه است بطوریکه در مسابقات المپیک 6 مدال طلا از 8 مدال ممکن را کسب کرد؛ اقتدار چین در آسیا به حدی است که در بازی‌های آسیایی بوسان تمام مدال‌های طلا و نقره بخش انفرادی را به‌همراه تمام مدال‌های طلای قسمت دونفره بدست آورد. بعد از چین، کشورهایی مانند کانادا و استرالیا جزو قدرت‌های این رشته ورزشی می‌باشند.

رکورد دار کسب مدال المپیک در شیرجه، خانمی چینی به نام گوو جینگ جینگ است که بین سال‌های 2000تا 2008 چهار مدال طلا و دو نقره کسب کرد.

جالب است بدانید دو نفر بعدی این لیست نیز دو خانم و از کشور چین با نام های وو مینکسیا با 4 مدال طلا، یک نقره و یک برنز و نفر بعدی فو مینگژیا با 4 طلا و یک نقره می‌باشند.

نفر اول از آقایان در کسب مدال مسابقات المپیک که نفر چهارم لیست است آقای گرگ لوگانیس از آمریکا با 4 مدال طلا و یک نقره است.

نتیجه ایران در تاریخ بازی‌های آسیایی رشته شیرجه یک مدال نقره و 3 مدال برنز در سال‌های دور است اما در سال‌های اخیر با توجه به قدرت چین و سایر کشورهای آسیایی، ایران شانسی برای کسب مدال ندارد. سعید طاق بستانی و قائم میرآبیان نفرات اصلی تیم ملی شیرجه ایران هستند که در قسمت‌های سکو و تخته، در هر دو بخش انفرادی و هماهنگ شرکت می‌کنند. البته باید گفت که رشته شیرجه به‌علت نوع پوشش ورزشکاران، به‌هیچ وجه از تلویزیون ایران پخش نمی‌شود، که همین یکی از دلایل عدم پیشرفت ایران در این رشته است .